09. De doodskist van overgrootmoeder Thung Leng Nio |
|||
deze tekst omdat het vergrootglas terugspringt om onbekende reden |
Mijn overgrootmoeder Thung Leng Nio, weduwe van Kapitein der Chinezen te Buitenzorg Tan Goan Piauw overleed in 1928 en kreeg een begrafenis met pracht en praal overeenkomstig haar stand. Een film fragment van deze begrafenis is te zien in de Kwee movies. Deze films zijn te zien bij Beeld en Geluid ; zoekwoord: Kwee Zwan Liang of Kwee compilaties. De filmpjes o.a. met de begrafenis kun je op aanvraag daar bekijken. De traditioneel Chinese doodskist wordt opgebouwd uit in de lengte richting gezaagde halve boomstammen. Er waren afhankelijk van gebruikte houtsoorten en houtdikte een verscheidenheid in kwaliteit. Bij de beste kwaliteit werden complete halve boomstammen gebruikt. |
Bij ons bezoek aan Macau in 1990 vonden we nog een werkplaats waar men op traditionele manier Chinese doodskisten maakte. Dus waarschijnlijk kun je tegenwoordig nog steeds zo’n traditionele kist kopen. Op de foto is te zien hoe de halve boomstammen van binnen worden uitgehold. |
Het optuigen van de kist met bloemen ging als volgt: |
Eerst werd een geborduurd kleed met de “8 immortals” op de kist gedrapeerd. Daarna werd een net daarover vastgemaakt om de bloem- kransen aan de kist te bevestigen. Op de foto rechts boven is het Hoan vaandel zichtbaar. De Hoan is een stok met een hoepel waaraan 3 brede en 7 dunne korte strips naar beneden hangen. De 3 brede strips vertegenwoordigen de 3 delen van de ziel gemaakt door de Yang, terwijl de 7 korte gemaakt zijn door de Yin. Na de dood en tijdens de begrafenis zal de geest van gestorvene in deze Hoan huizen. Deze Hoan wordt in de begrafenisstoet gedragen en brengt de geest van het huis naar het graf. Deze foto’s zijn gemaakt door de zoon van Thung Leng Nio mijn grootvader Tan Tjoen Lee. Een halsstarrige mythe is dat de Chinese doodskist reeds lang voor de dood in huis klaar zou staan. Voor zover ik heb kunnen nagaan, was dit bij onze voorouders, meestal niet het geval geweest. . Slechts één voorbeeld kwam van neef Tan Eng Swie, die wist zich nog te herinneren dat bij het begroeten van een zus van zijn grootmoeder hij door een lange slaapkamer moest lopen langs een kist en een bed. Wel verbaasde mijn nicht Tan Bie Giok zich over de snelle beschikbaarheid van zo’n compliceerde kist. Blijkbaar stond de kist gereed bij de kistenmaker.
Berkel, 28-11-2016 Sioe Yao Kan
|