Introductie |
In mijn stamboom zijn Kan Hok Hoei en Han Tek Nio de centrale figuren. Beiden zijn kinderen van Han Oen Lee en Kan Oe Nio. |
Kan Hok Hoei is mijn grootvader van vaderskant, terwijl Han Tek Nio mijn grootmoeder is van moederskant. Han Oen Lee trouwde op 8 maart 1876 met Kan Oe Nio te Batavia. Zij krijgen drie kinderen:Han Khing Bie, Han Khing Tjiang en Han Tek Nio. |
Op deze foto is de familie van Han Oen Lee, zijn vader Han Tjoei Hing en zijn moeder, broers en zussen met aanhang te zien. Deze foto is gemaakt ca. 1885 in Surabaja. Op de schoot van zijn moeder is mijn oma Han Tek Nio te zien. |
||
Han Oen Lee ging geregeld met familie naar Soerabaja zoals blijkt uit dit krantenbericht: |
||
Han Oen Lee |
||
Han Oen Lee is geboren in 1856 te Soerabaja. Zijn vader is Han Tjoei Hing. Van zijn moeder is geen naam bekend. Volgens aantekeningen van mijn vader had ze de bijnaam “Mah Gempol”. Dicht bij Surabaja is een klein plaatsje Gempol. Waarschijnlijk is zij hiernaar genoemd, net zoals wij Han Khing Bie “Kong Gabus” noemden naar zijn landgoed. Verder weten we dat Mah Gempol ook bekend stond als “tukang obat” medicijnvrouw, een vrouwelijke “dukun” . |
Han Bwee Kong en zijn vrouw |
||
Deel van de grote stamboom in het Han familie huis, tot en met Han Oen Lee en zijn drie kinderen: Han Khing Bie, Han Khing Tjiang en Han Tek Nio. Op de grote stamboom in het Han familie huis staat echter alleen Han Khing Bie vermeld. |
||
Het woonhuis van Han Bwee Kong is tegenwoordig het familiehuis van de Han familie. Het is gelegen aan de Jl. Karet 72 in Surabaja. |
||
Toen ik in 1970 dit huis bezocht was het hek met kettingen afgesloten en kon ik alleen via de zijingang, waar nu een blauw hek staat, naar binnen. Er woonden toen nog nazaten van de Han familie in dit huis. |
||
Het familie altaar in dit huis. | ||
Een documentaire over het Han familie huis is te zien op: |
Op zijn landerijen verbouwde hij speciale rijstplanten die geïmporteerd waren uit de provincie Fukien in China. De specialiteiten van deze rijstplanten zijn een grotere rijstkorrel en een rijkere oogst dan tot dan toe gebruikelijk was en daarom maakte hij winst en kon hij zijn landerijen uitbreiden. Dit was het beginkapitaal van de gebroeders Han Khing Tjiang en Han Khing Bie. |
De landerijen gingen naar Han Oen Lee’s oudste zoon Han Khing Bie |
Landhuis Gaboes |
Voorkant |
Achterkant |
Han Khing Bie op de achtergalerij van Gabus. |
Han Oen Lee overleed aan de verwondingen bij een grote brand in het Chinezen kwartier (benedenstad) te Batavia op 12 april 1893 te Batavia . Volgens verhalen van mijn grootmoeder stond Han Oen Lee op het dak van het familiehuis met in zijn handen de krissen Pangeran Api (vuur prins) en Pangeran Angin (Wind Prins). Hij kon zo verhinderen dat het vuur van de grote brand het familie huis verbrandde. Er waren zelfs verhalen dat het vuur in plaats daarvan over het kanaal van de Molenvliet sprong. Han Oen Lee raakte echter wel door dit vuur gewond en stierf enige dagen later aan zijn verwondingen. |
||
Volgens overleveringen had Mah Gempol de moeder van Han Oen Lee op haar slaapkamer een hele wand vol met krissen. |
||
Op het landgoed Gaboes was ook een rijstpellerij (zie foto hiernaast). De schoorstenen geven een indicatie dat de Rijstpelmachines door stoom werden aangedreven. Links op de foto is ook een wolk stoom te zien. Mijn grootmoeder Han Tek Nio vertelde altijd dat na de dood van haar vader de kinderen het rijstbedrijf/pellerij en het landgoed Gaboes moesten besturen. Hun moeder had smetvrees en wou geen geld aanraken en liet het uitbetalen van de koelies elke dag over aan oma. Mijn oma moest om 5 uur in de ochtend controleren of de slijpmachines in de rijstpellerij goed waren afgesteld. De machine mocht niet te veel maar ook niet te weinig van de rijstkorrel afslijpen. Dit had immers direct invloed op de kwaliteit van de rijst. Ook moest ze een selectie maken van de binnengekomen partijen padi, welke voor zaad apart moesten worden gehouden en welke partij kon worden verwerkt tot rijst. |
||
Dit controleren van de werkers op de rijstpellerij ging door tot 24.00 in de nacht. Daarom was mijn oma blij dat ze dit alles kon ontvluchten door te trouwen met Tan Tjoen Lee. (Zie Tan Tjoen Lee en Han Tek Nio op deze site.) |
||
Op de volgende foto’s is te zien hoe de ongepelde en niet goed gepelde rijstkorrels met de hand eruit werden gehaald. |
||
Kan Oen Nio |
Een ingekort gedeelte van dit hoofdstuk verscheen eerder als “Foto met Verhaal” op de CIHC site “Weduwe van Han Oen Lee en haar drie kinderen”. Doel van deze Foto met Verhaal was een uitleg te geven van de gebruikte foto’s op de toenmalige banieren van de CIHC site. |
In de eerste foto is een vrouw en drie kinderen te zien. De foto van ca. 1894 geeft de weduwe van Han Oen Lee en haar drie kinderen |
||||
Han Khing Tjiang werd door zijn grootmoeder Jo Heng Nio geadopteerd als zoon van haar zoon Kan Tjeng Soen. Hij veranderde zijn naam in Kan Hok Hoei of na gelijkstelling Hok Hoei Kan, beter bekend onder de naam H.H. Kan. Op 2 januari 1901 trouwden tegelijk Han Khing Bie met Tan Tjit Nio en Han Tek Nio met de broer van Tan Tjit Nio namelijk Tan Tjoen Lee. Tan Tjoen Lee en Tan Tjit Nio zijn beiden kinderen van de kapitein der Chinezen in Buitenzorg Tan Goan Piauw. |
||||
Op de tweede foto is Han Khing Bie met zijn vrouw Tan Tjit Nio te zien. Tan Tjit Nio overleed ten gevolge van de grote griepepidemie in 1918. |
||||
Op deze foto zijn afgebeeld van links naar rechts: |
||||
Na WO II, toen Han Khing Bie en Hok Hoei Kan hun gezamenlijke woningen hadden verloren, kwamen ze aan weerszijden van zus Han Tek Nio wonen op de nummers 11 en 15 van de Van Heutsz Boulevard te Batavia later omgedoopt Jalan Teuku Umar |
||
De eerste foto is gemaakt vanaf Teuku Umar no 15: het tussenhek is te zien en het hoofdgebouw van no 13 en achter het volgende hek, het Hoofdgebouw van no 11. |
||
Nawoord |
||
Helaas weten we niet veel van Han Oen Lee en Kan Oe Nio. |
||
Berkel, laatste update augustus 2018 |
||